Haagse fragmenten (deel drie)

III.
Op de boekenmarkt van het Plein kocht ik voor een euro een klein boekje van de schrijver A. Alberts (1911- 1995, P.C. Hooftprijs, C. Huygensprijs.) : ‘Maar geel en glanzend blijft het goud’. In dat boekje legt Alberts uit dat iedere ambtenaar wil promoveren en dat de meest eenvoudige manier om dat te bereiken is om een ondergeschikte aan te nemen. Hierdoor neemt het aantal ambtenaren snel toe en wordt een grotere behuizing noodzakelijk. Politieke keuzes of opvattingen van de minister doen er in het geheel niet toe en hebben ook geen enkele invloed op de besluitvorming.
Wie door het regeringscentrum van den Haag wandelt en de nieuwgebouwde of in aanbouw zijnde ministeries ziet wordt overweldigd door het volume, de onaantastbaarheid en hoogmoed van de verschillende departementen. Het geheel vormt een wereld waarin menselijkheid en humaniteit niet worden geduld. De stem van A.Alberts, sober en eenvoudig, biedt hier zowel een verklaring als een tegenwicht.

Op weg naar het Centraal Station, het voormalige Staatsspoor, en net voorbij het ministerie van voor Infrastructuur en Milieu (voorheen Volkshuisvesting) staat een bloemenkiosk, “Henkie’s Hoekje, voor betaalbare romantiek”. Henkie is Henk Batelaan, zestig jaar oud. Als jongen ging hij met zijn vader in den Haag de deuren langs om bloemen te verkopen en al meer dan 55 jaar heeft de familie Batelaan een bloemenkraam voor het voormalige Staatsspoor.
In verband met werkzaamheden op het Koningin Julianaplein voor het Centraal Station is Henkie’s Hoekje verplaatst naar de zijkant. “Ik heb niks als last van de overheid,” zegt Henk, terwijl hij snel en handig van twee bossen rozen een bos maakt en inpakt. “Ze weten dat ik voor het station sta maar dat lijkt niet te tellen. Op een ochtend kwam ik aan… hadden ze recht voor mijn kraam een container gezet. De klep van de kraam kon niet eens meer open. Ik heb hier een ambtenaar gehad die heeft staan schreeuwen: we maken je kapot. Je kan kiezen of delen; je kan slikken of stikken. Echt waar. Zo gaat dat. Mensen die het zagen begrepen niet dat ik zo rustig bleef en me kon beheersen. Maar dat moest; als ik had terug geroepen was ik de sigaar geweest. Die ambtenaar wil me hier weg; ik pas niet in het straatbeeld. Maar ik ga niet weg. Deze plek is meer dan een bloemenkraam; ik ben hier gebonden. Mijn vader en moeder stonden al in de kraam; mijn vader is in 1990 overleden. Hij zou niet weten wat hij ziet.”

Henk Batelaan heeft een wethouder van den Haag aangesproken en zijn zaak uitgelegd. Daardoor wordt hij geduld. “Laten ze me een plek geven op het plein; dan laat ik de mooiste kraam ontwerpen die er op de wereld staat,” zegt hij strijdvaardig terwijl hij voor twintig rode rozen, drie en een halve euro afrekent. “Ik zorg voor de mooiste kraam van de wereld en dan ben ik eindelijk beschermd tegen de kou. Weet je, dit is meer dan rozen verkopen. Het is een leven en een geschiedenis van mijn familie. Ik heb ook een sociale functie, fietsen repareren, de weg wijzen, verhalen aanhoren… dat hoort er allemaal bij. Elke ochtend om vier uur sta ik op en ga bloemen halen op de veiling; om acht uur ’s avonds ben ik pas weer thuis. Dat doe je niet als je het alleen maar om geld gaat.”

“ Weet je, nu is het rustig weer, maar als het koud wordt en waait, met al die idiote torens hier, dan ben je kwetsbaar. Vorig jaar waaide de klep van de kraam. Dat moet gelijk worden k gerepareerd. Kom ik de volgende dag is de hele kraam vernield. Vandalisme. Ben ik op twee dagen duizend euro lichter. Weet je hoeveel rozen je moet verkopen voor je duizend euro hebt terug verdiend?”

Wanneer hij de bos rozen overhandigt aan zijn klant, komt een vriendelijk glimlachende Japanse mevrouw naar hem toe. Ze heeft een plattegrond in haar hand en vraagt hem in het Engels waar ze het standbeeld van Queen Elisabeth kan vinden. “Queen Elisabeth hebben we hier niet. You mean Wilhelmina,” zegt Henkie. “Nee, nee”, houdt de Japanse vol. “Queen Elisabeth.” Henk werpt een blik op haar kaartje en schudt het hoofd. “This is Holland. No Queen Elisabeth.” “Is this Holland,” vraagt de dame vertwijfeld. “Is this Holland?”