Vijfde etappe, tweede deel. Van de voedselbank… en het gezicht

De kerk is eenvoudig te vinden. Het gebouw herken ik van een foto uit de krant. Is dit niet de kerk van de Tilburgse pastoor die ’s morgensvroeg de kerkklokken luidt? En eindeloos in gevecht is met het gemeentebestuur? Ik moet me sterk vergissen als het niet het geval is.

Door een poortje in een gesloten muur, terzijde van de Margarita Maria kerk ontdek in een pad door eem grote moestuin. Het pad leidt naar een trapje, dat naar beneden leidt. Onder de kerk is een kleine zaal waar wekelijks de voedselbank wordt georganiseerd door een groep van vrijwilligers onder leiding van Sanne en Fons Pluym. Op de een of andere manier moet ik aan het werk van Louis Paul Boon denken, aan de Kapellekensbaan, en Pieter Daens…
In de ruimte zijn Cor, Jan, Wil en Sanne aan het werk. Geleverde goederen worden uitgepakt en gesorteerd; kartonnen dozen gescheurd. Ik geef iedereen een hand, leg iets uit over de voettocht en zonder veel woorden ga ik aan de slag. Ondertussen vertelt Sanne over haar voedselbank. Zij heeft zelf in de meest ellendige omstandigheden geleefd, en het gaat haar nu beter. “Als je weet wat het is om van de voedselbank afhankelijk te zijn, begrijp je ook de betekenis van dit werk,” zegt ze. “Ik ben niet meer als een ander, hoor.”
Alleen wie is door verwezen door maatschappelijke instellingen kan een beroep doen op de voedselbank. Intussen zijn ruim honderd gezinnen zijn afhankelijk van de paketten; Sanne schat dat zeker 45 kinderen in die gezinnen opgroeien.
De producten die worden verdeeld komen bedrijven en zijn afgeschreven; niet over de datum…. maar niet verkocht. Sommige bedrijven willen niet dat hun producten herkend worden; in die gevallen moeten etiketten worden verwijderd. Dat doen we met blikjes bonen en boontjes. De vrijwilligers van de stichting voedselbank Tilburg doen alles met een blij gemoed, en volle overtuiging. Subsidie van de gemeente krijgt de voedselbank niet, integendeel. Sanne: “Er is een andere stichting actief, die krijgt wel subsidie van de gemeente. Daar heet de voorzitter van het bestuur ook directeur… ik doe gewoon mijn werk, en ben één van het volk. Wij hebben geen zin om ons geld te geven aan dure accountants om een glimmend jaar verslag te maken. Wij doen ons werk, en er blijft nergens iets hangen. Maar wij zijn ook van niemand afhankelijk. Subsidie kan ons niet worden afgenomen; dat betekent dat ons werk gewoon door kan gaan. Dat is de zekerheid die we hebben. Autonoom en onafhankelijk. Wij werken voor een glimlach. Dat is ons loon, en het doet goed. ”

Eens in het jaar gaan de vrijwilligers van de voedselbank met de kinderen van de gezinnen naar de kermis. De kermisklanten geven de kinderen vrij baan. Dat zijn prachtige dagen; de foto’s staan op de website van de stichting. http://www.voedselbanktilburg.nl
Toen de voedselbank op zoek was naar een ruimte om te kunnen functioneren, kwam men terecht bij de kerk aan de Ringbaan West, die belangeloos ruimte vrijmaakte. Sanne: “Het is niet bedoeld om zieltjes winnen, hoor. Maar de kerk heeft een hart, en ruimte. Het kost ons niets. Wij, de vrijwilligers en onze klanten, zijn er blij mee.”
De volgende dag keer ik nog even terug. Op vrijdag worden de voedselpaketten uitgereikt, en ik ben iets vergeten te vragen. Buiten, op het pad door de moestuin staat een groepje mensen; één voor één worden ze binnen geroepen. Ik sta tussen zwijgende mensen, de gezichten naar de grond. Jong, oud, netjes gekleed of haveloos…. Armoede heeft geen naam, maar een gezicht van schaamte en schuld.
Vlak voor de ingang ligt een kleed op de grond; daar liggen wat poppen, knuffels, en tweede hands kinderkleertjes. En een kist met opvallend goede literaire boeken. Wie wat denkt te kunnen gebruiken, kan het mee nemen. Een klein manneke van vijf jaar scharrelt er op getogen tussen, en houdt aardige kleren omhoog. Zijn moeder schudt het hoofd. “Je moet het wel passen,” zegt ze.
Binnen kan ik gelijk een handje helpen. Dat doet deugd. De vrijwilligers hebben carnavalskleding aangetrokken. Dat maakt alles wat vrolijker. Sanne legt me uit hoe de verschillende producten moeten worden opgesteld. Ooit vroeg ze een waarderingssubsidie aan bij de gemeente, maar kreeg die niet. Het maakt haar inzet, en die van de andere vrijwilligers niet minder.
Ik vraag haar waarom ze afkeer heeft van de sociaal democratie, van de PvdA. Ze kijkt me aan, verrast. Ze gaat door, pakt nieuwe potjes met woksaus en zet die op tafel. “Dat is een goeie vraag, “zegt ze na enige tijd. “Ik weet het niet.”